Главная / Иктисодиёт / июлга кадар имтиёзлар бекор килинади». Давлат солик кумитаси рахбарияти билан интервью

июлга кадар имтиёзлар бекор килинади». Давлат солик кумитаси рахбарияти билан интервью

Янги солик тизими иктисодиёт баркарор усиши тамойили билан амалиётга киритилмокда. Иктисодий усиш суръати баркарор булмаса, бу солик базасининг пасайишига олиб келади, иктисодиёт эса бекарор булиб, нархлар ошади, деб хисоблайди Давлат солик кумитаси раисининг биринчи уринбосари Мубин Мирзаев.

Мирзаев Kun.uz’га берган катта интервьюсида кушилган киймат солиги тизимидан кутилаётган натижалар, янги тахрирдаги солик кодекси ва бошка бир катор узгаришлар хакида гапириб утди.

Видео: Mover (tas-ix)

Видео: Youtube

– Солик тизимидаги узгаришлар даврида ишлаётган вакил сифатида, солик сохасидаги ислохотлар кайси мезон асосида олиб бориляпти, дея оласиз? Бу ижтимоий адолатни тиклашми ёки енгилликлар яратиш маъносидами?

– Солик концепцияси мухокамаси натижасида 2019 йил 1 январдан жуда куп узгаришлар кучга кирди. Бу сохада ишлайдиган вакиллар сифатида бир катор ишларни олдимизга куйганмиз.

Аввало, Солик концепциясини амалиётга жорий килиш, иктисодиётни баркарор тушумлар билан таъминлаш, 2019 йил учун тасдикланган бюджет параметрларини бажариш асосий максадимиз хисобланади. Январдан то хозиргача умумбелгиланган солик тизимига утиш яхши натижа бермокда. Ходимларимиз худудларга бориб, фукароларга солик концепциясини тушунтириш ишларини олиб бормокдалар.

Натижада солик тушумлари утган йил январ ойидагидан 76 фоизга ошди. Февраль ойида эса 17,5 триллион сум тушум келиб тушиши режалаштириляпти. Январда 29 минг корхона ва ташкилотларни кушилган киймат солиги хисоблаш тизимига утказдик. Асосий вазифамиз – бу ёгига улардан солик тушумларини олишни тизимли йулга куйиш.

– Янги солик тизимига утилаётганда салбий жихатлар хам кузатилдими?

– Савдодаги чекларда кушилган киймат солиги микдорини акс эттириш билан боглик муаммога дуч келдик. 10 февралга кадар техник касса назорати учун керакли дастурларни кассаларга урнатдик. Йилнинг ярмигача янги онлайн касса тизимини жорий килмокчимиз.

– Янги тахрирдаги Солик кодексини тайёрлаш ишлари кандай кечмокда?

– Солик кодексини ишлаб чикишда Молия вазирлиги мутахассислари ва халкаро экспертлар жалб килинган. 1 апрелгача янги тахрирдаги Солик кодекси лойихасини такдим этамиз.

Буни олдинги кодексдан фарки – уни укийдиган хар кандай кишига тушунарли булиши ва хар бир маълумотни аник ракамларда келтириш. Колаверса, уни ишлаб чикишда факат солик органи вакилларигина эмас, балки халкдан, тадбиркорлардан фикр олиб мухокама килинади. Солик концепцияси кандай мухокамадан утган булса, кодекс лойихаси хам шу тартибда утади. Негаки, тушунмовчилик булса, яна конуности хужжатлар чикади, тушунтириш бериш керак ва бизнинг ишимиз кийинлашади.

– Янги тахрирдаги кодексдан сунг Президент карори, фармонлари, Вазирлар Махкамаси хужжатлари билан белгиланган имтиёзлар, преференциялар такдири нима булади?

– Солик имтиёзларини, максимал даражада, солик инвентаризациясидан утказяпмиз. Биз ракобат мухитини бузадиган барча солик имтиёзларини бекор килиш буйича таклифларни тайёрлаяпмиз. 2019 йил 1 июлдан бошлаб, ракобат мухитини бузадиган барча имтиёзлар бекор килиниши назарда тутилмокда. Агар имтиёз колдирилса, у асослантирилади ва кодексда уз аксини топади.

Факат жахон тажрибасидан утган, ижтимоий холати сабаб имтиёзга лойик, ишлаб чикаришни ривожлантирадиган ва ракобат мухитини бузмайдиган имтиёзларгина колдирилади. Солик концепсияси иктисодиётни баркарор усишига хизмат килиши керак. Акс холда, иктисодиётда бекарорлик ва нархлар кутарилишига сабаб булади.

Сиз сурадингиз: янги тизим адолатлими ё иктисодий усиш учун мулжалланганми? Битта нарсани айтаман: максад битта – иктисодиёт баркарор усиши керак. Иктисодий усиш суръати баркарор булмаса, бу солик базасининг пасайишига олиб келади, иктисодиёт эса бекарор булиб, нархлар ошади.

– Агар биз шартли ва керакли имтиёзларни саклаб колсак, буларнинг барчаси кодексда акс этадими?

– Биз иложи борича кодексда акс эттиришга харакат киламиз. Икки хил имтиёзлар бор: божхона ва солик имтиёзлари.

Биз иккаласида хам имтиёзларни баён килиб, ягона ва тулик хужжатни тайёрлашга харакат киламиз.

– Умумбелгиланган кушилган киймат солиги ва соддалаштирилган кушилган киймат солигини ахолига такдим этдик. Бу канчалик самара берди? Соддалаштирилган ККС тизими бизга керакми?

– Бошида купчилик соддалаштирилган кушилган киймат солигини хамма тулайди, деб уйлаганди. Бирок статистика шуни курсатяптики, 70 фоиздан купрок умумбелгиланган солик туловчилари стандарт 20 фоизли ККС тулашга утди. Бу тадбиркорларга стандарт умумбелгиланган соликни тулаш манфаатли эканини англатади.

Аслида икки солик турининг бир-биридан фарки – умумбелгиланган кушилган киймат солиги камрок, аммо хужжатлари купрок, соддалаштирилган кушилган киймат солиги эса микдори купрок, бирок кам оворагарчиликни талаб килади. Бухгалтер булмаслиги мумкин, хисоблаш мураккаб булиб, конунни бузиб куйиши мумкин. Нима булганда хам биз 2 йил утиш даврида тадбиркорларга имконият беришимиз керак.

Алишер Рузиохунов сухбатлашди

Check Also

200sum

200 минг сумлик банкноталар муомалага чикарилади

Янги банкноталар 15 июлдан муомалада булади. Марказий банк 2022 йил 15 июлидан бошлаб янги куринишдаги …

Даре уз Янгиликлар – сӯнги Ӯзбекистон хабарлари