Главная / Маданият / Узбек халк достони – БОБОЛАРДАН ТИНГЛАБ ХИКОЯ КУНТУГМИШ

Узбек халк достони – БОБОЛАРДАН ТИНГЛАБ ХИКОЯ КУНТУГМИШ

Подшонинг Замонкул деган бир кари эски кули бор эди. Давлатхонага сомон даркор булиб колди. Уттиз канорни олиб келиб, сомонни тикиб жойлайверди. Йигирма канор тикиб эди, унтаси колиб эди, иккови жуппай’ булиб канорнинг огзига йикилиб колди. Замонкулнинг кузи тушди, тура кочди. „Узим хам ажинаси бор деб гумон килиб юрар эдим, нар-мода2 экан“, деб коча берди. Холбека ойим оркасидан кувди. Замонкул ушлатмай, ташкарига чикиб, оркасига караса, Холбека эшикнинг олдига келиб колибди. Шунда Холбека эланиб-ёлвориб, кулни алдаб бир суз деб турибди:

boboОкизинг кузидан конли ёшини, Учиринг кулидан давлат кушини, Тан багишлаб, бобо, сизга тегайин, Келиб кесгин, шахзоданинг бошини! Армон билан билмаганин билдиргин, Ханжар чекиб, кора багрин тилдиргин, Тан багишлаб, бобо, сизга тегайин, Энди келиб шахзодани улдиргин.

Замонкул Холбека эканлигини таниб, „Бахти кайтганга кара, мени сехр- фусун киламан дейди, бобонг бу соколни каерда окартган?“ – деб Холбекага караб бир суз деди:

Кузлари камбарсан. коши каламсан, Курганларга солган кайгу-аламсан. Сендай санам мендай кулга тегарми, Жодугар, сехргар, баттол санамсан!

Замонкул шохдан суюнчи олади,

Бек Замонкул беклар беги булади,

Беклар беги насиб килсин узига, Банди бошим озод булиб колади.

Холбека лалми касамлардан1 ичиб: Шу сузимдан кайтсам, елкамнинг чукурини курмай улайин, босган изим оркамда колсин, – деб, шундай „катта“ касамлардан ичиб. Замонкулни авраб туриб эди. Замонкул хам фириб емас эди, лекин томошайи жамол килиб туриб эди.

Подшонинг мирохури[1] [2] кучада келар эди. Кулогига гунг-гунг одамнинг товуши келиб. деворнинг тешигидан караса. биров томнинг турида, Холбека уртада, Замонкул эшикнинг олдида гаплашиб турибди. Мирохур чопиб кетди. Подшонинг олдига бориб. куллук килиб:

– Холбекани бир йигит билан подшоликка карашли сомонхонада курдим, Замонкул хам уша ерда, – деди.

Бу сузни эшитиб, подшонинг кахри келиб. илондай захри келиб, жаллод, миргазабларига[3] фармон берди: Замонкулни кургандан улдиринг! У икковини аркони давлатга улдирмай, хозир килинг!

Икки юз жаллод, турт юз миргазаб, канча оломон билан сомонхонага равона булди. Замонкул Холбеканинг олдидан чикиб: „Подшодан суюнчи оламан“, – деб келаётир эди, бир одам куриб:

Коч, Замонкул, уласан! – деди.

Замонкул: – Замонкулнинг нимаси улади! Замонкул хушхабар олиб келаётибди, подшо хеч нарса бермаса хам, банди бошим озод булиб колади деб бораётиб эди, бир жаллод чопиб келиб, килич билан куйиб юборди, Замонкул бечоранинг банди боши озод булиб колаверди.

Подшонинг миргазаб, жаллодлари сомонхонага кириб, Кунтугмиш билан Холбеканинг икки кулини боглаб, сийнасини доглаб, олдига солиб хайдаб, бошига камчи ёгдириб уриб бораётир. Шунда Холбека ойимнинг бошига тушган таёк узига билинмай, ёрига рахми келиб, жаллодларга эланиб бир суз

деди: Узокда колгандир манзили – жойи, Сабил булди Холбеканинг саройи. Мени улдир, ёримни озод айланглар, Бу ишда ёримнинг йукдир гунойи. Кулок сол, жаллодлар, килган додима, Кайтайин, етмай улдим муродима. Мени улдир, ёримни озод айланглар, Бир углон улмасин касофатима.

Жаллодлар: – Бу бахти кайтган баччагар хали хам аввалги катталигини килади, хали таёк утган йук, каттикрок уринг, – деб илгаригидан купрок урди. Шунда Кунтугмиш ёрининг ахволига рахми келиб. жаллодларга эланма, деб бир суз деди:

Аё, нозлим, бир гапим бор. англаб ол, Мен сузлайин, зехнингни куй, кулок сол. Жаллодларга эланмагин, буйингдан, Гавхарни не билсин ушлаган сопол. Ёмоннинг карори булмас бир ерда, Кишига касоти1 тегар тор ерда[1] [2], Гавхарни не билсин ушлаган сопол, Зарнинг кадрин заргар билар хар ерда! Пайдо булдим икки гавхар донадан, Парвоз килиб учдим манзилхонадан. Улим учун гам емайман, буйингдан, Армоним, бир угил эдим, онадан.

Холбека Кунтугмишнинг бу сузларини эшитиб: „Хай аттанг, ёлгиз угил экан“, – деб кунгли бузилиб, кузидан ёши тизилиб, багри эзилиб, жаллодларга бир суз деб турибди:

Жаллодлар, айтайин сенга бир сузни, Мени деб тарк этди кеча-кундузни. Эсиз, ёрим ёлгиз экан онадан, Ирим киб мерганлар отмас ёлгизни…

Кунтугмиш Холбекага караб бир суз деди:

Тингламас бу душман куп оху зоринг Курармиз хар нима келганда борин. Куп эланиб жавлон урма душманга, Мард булсанг, мардона тургил, эй ёрим. Ошик булиб, канча хуноба ичдик, Излаб келдим, икки ошик кушилдик, Ялиниб душмандан обру олгунча, Мардоналик билан улган яхшидир.

Подшонинг олдида умаролари1… утириб эди; подшо маслахат сураб айтди: – Аркони давлатим, уламо-муфтиларим[3] [4], инок вазирларим, кенгашдош доноларим! Мендай улуг подшонинг хайбатидан куркмай, хавфтарс килмай[5], подшо хонадонига хиёнат килувчиларни нима килмок керак?

Аркони давлат гуриллаб бирдан арз килдики. – Э таксир, подшойим! Осиб улдирдингиз – курдик. минордан ташладингиз – курдик, тупга солиб отдингиз – курдик. Бу беадабларга шундай жазо берамиз: бир туяни олиб келиб суямиз, терисини тулум[6] килиб. хом терига икковини зич килиб тиктирсангиз, бир асов байталнинг думига такиб, чул жазирага хайдаб юборсангиз, буларнинг улигини гажир-кузгунлар еб кетса, – деб подшога маъкул килдилар.

Подшо буюриб, бир туяни суйиб, тулуп килиб, икковини зич килиб ХОМ терига тикиб, дарвозадан чикариб, бир асовнинг думига такиб, бир чул жазирага каратиб, куп одам чувлаб хуркитиб, хайдаб юборди. Асов байтал хуркиб, икковини судраб, чулга улокиб кетди. Байталнинг думи бир тола, ярим тола узила-узила, олти кун деганда тулум бир ерда тушиб колди. Хом тери офтобнинг харорати билан куриб, чунон кисдики, темирдай беркитди.

Шу вакт Холбека узилиб колганини билиб, Кунтугмишга бир суз деди:

Наркас-наркас[7] хумор кузлар сузилиб,

Хасратингдан юрак-багрим эзилиб, Валламат, танингда кувват бормиди, Бизлар колдик дейман чулда узилиб!..

…Бир тогдан бир кузгун давра об1 учди… Ногохондан кузи тулумга тушди.

Канотин чимириб куниб устига Чукиди-чукиди тулумни тешди. Кулин солиб иккаласи йиртишди, Сог-саломат шу тулумдан чикишди.

Кунтугмиш омон-эсон, сихат-саломат ёри билан терининг ичидан чикиб карасалар, куркинчли жазирама бир чулга тушиб колибдилар. Эл каёкда, йул каёкда – хеч нарсани билмадилар. Атрофга карайди, хеч нарса куринмайди. Кунтугмишнинг кузига узокдан соядай корайиб бир нарса куринди. Кунглида айтди: „Шу кора ё тог булгай, ё бир кора дарахт – эл булгай“, деб иккови кул ушлашиб шу тарафга равона булди…

Куринган тог эди. Кунтугмиш ва Холбека шу ерда биргаликда хаёт кечирдилар, эгиз угилли булдилар. Атрофдан одам дарагини топарман деб, Кунтугмишнинг кирмаган гори, чикмаган чуккиси колмади. Лекин одамлар яшайдиган манзилларга асло йул тополмади…

…Йилдан йил утди, Кунтугмиш асло эл-йул тополмади. Болалар учга кирди. Шу тогда Кунтугмиш чикмаган хеч бир чукки колмади. Лекин жуда узокда. бир баландда, кияли чукки бор эди…

Кунтугмиш ана шу чуккини мулжаллаб уч кун юрди ва карвон йули устидан чикиб колди. Шу йулдан утиб кетаётган зангарлик савдогар Азбархужа нон бераман деб, Кунтугмишни шу атрофдагиёлгизгина булок бошига урнашиболгандахшатли аждарга карши йуллайди. Кунтугмиш аждарни улдиради. Сунг Азбархужа билан дуст тутинишади. Танишув мобайнида Кунтугмишнинг хотини гузал Холбека эканини билиб олган А збархужа дустига хиёнаткилади. У ни маст килиб, кигизга ураб, устидан тош бостириб куяди. икки углини эса далада колдиради. Зангар шохи Буврахонга бериш учун Холбекани олиб йулга тушади. Орадан бир кунутгач, Кунтугмишнинг мастлиги таркаб, кигиздан халос булади. Тепалик ён багридан оч ва каровсиз юрган икки угилчасини хам топади.

…Кунтугмиш болаларини куйнига солиб, карвонларнинг изини олиб, чопган отдай равона булиб, югуриб кува берди. Бир хафта деганда Тажан дарёнинг лабига борди. Караса, Алдархужа[8] [9] хавотир килганидан „Мабодо оркамиздан Кунтугмиш келса, сувдан утолмасин, махтал булиб оркамиздан етолмасин“, деб дарёнинг кайикча-кемаларини хам сувга окизиб кетибди.

Кунтугмиш у ёк-бу ёкка югуриб курди, кема-кайик тополмади. Ахир иложини топмай, икки боласини йургаклаб, узини сувга чоклаб дарёдан юзиб утмокчи булди. Боласининг биттасини огзига тишлаб, у биттасини дарёнинг лабига куйиб, дарёга кириб, бирор уттиз кулоч уриб эди, у битта боласини куйган ерининг олдида бир туп гиша бор эди, шунинг остида бир кизилияк2 кари бури писиб ётар эди. Полвон узагандан кейин бури боланинг белидан тишлаб олиб кетаберди. Бола куркиб „Ота!“ деди. Отаси караса, бури тишлаб олиб бораётибди. „Вохх!“ деб эди, огзидагиси хам сувга тушиб кетди. Уни бир балик ютди. Кунтугмиш; „Бу-ку улди, унисига етармиканман“, деб сувдан чикиб кувди. Икки оёклига турт оёкли нега етказсин, у хам кутулиб кетди. Шунда Кунтугмиш болаларидан айрилиб, канотидан кайрилиб, икки боласининг фирокида Холбекани хам эсидан чикариб: „Эй замона! Кишу ёзингни, купу озингни, урдак-гозингни, кеча-кундузингни, ой. офтоб, юлдузингни, осмон-ерингни, хар на борингни, бор, энангга бер!” – деб кадди букилиб, хар бир кузидан катра-катра ёш тукилиб, бир дарди минг булиб, ичи гамга тулиб, жунун савдоси килиб, уз холи-ахволига наъра тортиб айтган сузи:

Хонумоним булди чун барбод дастингдан, фалак! Булмади гамгин бу кунглим шод дастингдан, фалак! Килмадинг асло дилим обод, дастингдан, фалак!

То киёмат дод этарман, дод дастингдан, фалак!

Кунтугмиш фарзанд догига сира токат келтиролмай, нолишига осмон-ер тебраниб. йиглаб борар эди. Шу вактда унинг ноласини эшитиб, бир чупон келиб колди. Караса, бир одам шерхайбатли, йулбарс сифатли бир киши фалакдан шикоят килиб, йиглаганига тогу тошлар сув булиб турибди. Чупон куйни куйиб, Кунтугмишнинг олдига келиб: – Нега мунча йиглайсан? – деб бир суз деди:

Эшитганни ингратади нолишинг,

Нолишинг титратар кулнинг камишин, Бу ерларда борми сенинг танишинг? Гамга тулган, йигит, кайдан буласан?

Кунтугмиш чупондан хабари йук, уз холига йиглаб борар эди, кузини очиб караса, бир чупон келиб, „Кайдан буласан?“ – деб суз сураб турипти. Кунтуг- миш кунгли кайнаб, бир дардманд тополмай, ичи гамга тулиб турган эмасми, чупонни мунгдош билиб: – Э бечора. бери кел, – деб чупонга караб бошидан утган машаккатларини айтиб… бир суз деди:

Дурман менинг мамлакатим, Кайрилиб синди канотим, Кунтугмиш дер менинг отим, Полвон номи нишон булди. Кулок солгин нолишима, Йук савдо тушди бошима, Мен етдим йигит ёшима. Бир куйгур кирди тушима, Хотирим паришон булди. Ёр-ёр дедим конлар ютиб, Хар гарафга кузим тутиб, Олдим ёрнинг нардин утиб, Жойим кушку айвон булди. Йиглайин канотим синди, Эсиз, бахтим каро булди, Подшосига булдим банди, Кутулмогим гумон булди. Кундим шунда такдирига, Койил манглайнинг шурига, Бизларни тикди терига Бу кенг дунё зиндон булди. Килди душманлар маломат, Курдик бир неча аломат, Чикдик теридан саломат, Яна кунгил равшан булди. Кулок солгин ушбу докка, Кузимни солдим хар ёкка, Неча вактлар чулда кезиб, Ахир келдик Мугол токка, Мугол тоги ватан булди. Бир-бировга булиб пайванд, Кунгилларни килиб хурсанд, Насиб булди икки фарзанд, Яна кунгил равшан булди. Кидирдим алвон-алвонга. Югурдим тогда хар ёнга, Турт йил юрдим Мугол тогда, Дучор келдим куп карвонга. Узимни сотдим бир нонга, Кимматимиз бир нон булди. Шириндир одамнинг жони. Хар кимнинг элда даврони. Узимни сотиб бир нонга, Мен улдирдим аждахони. Номус билан орим кетди. Каторимда норим кетди, Шароб бериб, маст киб мени. Карвон ёрим олиб кетди. Дуст карвоним душман булди. Сузламакка кунглим толиб, Зулфим белимда ирголиб, Куш боламни топиб олиб, Кунглим йулга равон булди. Бирини солиб ийнима, Бирини солиб куйнима. Куш боламни топиб олиб, Келдим Тажаннинг буйина. Утмаклигим гумон булди. Бировини ютди балик, Ул ер билан яксон булди… Аримай манглайнинг шури, Биттасин обкетти бури, Уни курмак гумон булди. Карорим йук, турай десам, Мадорим йук, юрай десам, Уйим йукдир, борай десам, Ватаним йук, кирай десам. Ёрим йукдир, курай десам, Кузим йук, ургилай десам, Ажал етмас, улай десам, Чупон, бошим сарсон булди!

Чупон: – Э бечора, дардинг огир экан, – деб кушилиб йиглаб, – мен куйларни кайтариб олай, сени чупонларнинг кушхонасига олиб бораман, биз билан бирга буласан, узингга келганингдан кейин Дурман йулини курсатиб, озик-овкат бериб, сени кузатамиз, – деди полвонга тасалли бериб, куйига караб кетди.

Чупон куйларини кайтариб юриб эди. Кунтугмиш бораётган йулини хам куйиб, бошка бир йулга тушиб, кунгли жуш уриб: „Бор дунёнгдан кечдим!“ деб бу сузларни айтиб кета берди:

Ёр дедим, хуноба[10] ичдим,                               Гадолик йулига тушдим,

Эй дунё, бахрингдан кечдим.                           Каландар булганим булган.

Аввал айрилдим боримдан,                                    Эшитинг оху зоримдан,

Икки болам хам ёримдан                                        Каландар булганим булган…

Чупон буридан чучиб ёйилган куйларни туплаб караса, Кунтугмиш йук, каёкка кетганини билмай, шу орада булса, келиб колар деб, куйни хайдаб кетди.

Энди Кунтугмишнинг болаларидан эшитинг.

…Олим сайёд1 деган катагонлик сайёд бир катта турни дарёга ёзиб утириб эди. Полвоннинг боласини ютган балик шу сайёднинг турига тушди. Кутариб олсалар бир катта балик тушибди. Ичини ёрди: „Ота“ деб ичидан бир бола чика келди. Олим сайёд хайрон булиб, болани уйига олиб бориб, фарзанди йук эди, тарбия килиб бока берди.

Энди бури олиб кочган боладан суз эшитинг.

Бури болани олиб кочди, бир-икки кирдан ошди. Унта чупон итига ош пишириб ётиб эди, бурининг гузари шулар устидан тушди. Чупонларнинг кузи тушди, итини кушди, бури шошди, болани ташлаб кочди. Чупонлар болани тушириб олиб, хайрон колиб, бирови айтди: „Кирга чиккан хотиннинг боласи“. Биров деди: „Мултонининг боласи“, биров айтди: „Бир уйкучи, бефарк хотиннинг боласи“.

Шу ерда ун бир чупон доим бир кушхонада[11] [12] эди. Кунда кечкурун бари йигилиб келар эди. Кечкурун бояги – Кунтугмишга учрашган чупон куйларини хайдаб келса, журалари: – Э биродар, бизлар букун буридан бир бола тушириб олиб колдик, – деб уртага олиб турибди. Чупон кунглида айтди: „Халиги шурлининг боласи“.

Орадан бир-икки кун утмай овоза булиб колди: „Олим сайёд баликнинг ичидан битта тирик бола топтан эмиш“. Буни халиги чупон эшитди: „Халиги шурлининг боласи“, деб юрди.

Чупонлар бурини „гурк“[13] дер экан, уз оти узи билан боланинг отини Гуркибой куйдилар. Баликни сайёдлар „мохи“[14] дер экан, унисининг отини Мохибой куйдилар. Болаларни тарбиятда куйиб, энди сузни Холбека ойимдан эшитинг.

Алдархужа Холбекани Буврахон подшога куриниш килди. Подшо караса, Холбека ойимнинг кадди букилиб, ранглари саргайиб, ковоги тортилиб, таёкдай котиб, кизил – ол конига ботиб, илгариги хусни жилваларидан юздан бири хам колмабди. Шунда подшо: „Хай аттанг, эсиз Холбека con бупти-я“, деб аркони давлатининг ичида Холбекага караб бир суз деб турибди:

Бир вактингда банот бичдинг тунликка, Карайман, этагинг кепти енгликка. Кайда колди кошингдаги хамрохинг, Узинг кепсан карвонларман, Холбека?

От чопилар баланд тогнинг остидан, Жон кутулмас мендай шохнинг касдидан, Кайда колди кошингдаги шахзоданг, Ёлгон дема, сузла, нозлим, ростидан!

Холбека ойим шохдан бу сузларни эшитиб, товушининг борича чинкириб, кунгли бузилиб, багри эзилиб, кузининг ёши маржондай тизилиб, бир суз деди: Подшо, сизга айтай гапнинг булганин, Орага солмайин сузнинг ёлгонин.

Сахар вакти икки кулим бойланди, Билмайман, ёримнинг тирик, улганин.

Во хасрато, ичар сувим лойланди, Фалокат бошима ёмон айланди. Кор-ёмгирдай камчи ёгди бошима, Сахар вакти икки кулим бойланди…

Бир богчада олма эди, нор эди Айрилган кул бир курмокка зор эди. Билмайман ёримнинг тирик, улганин, “Эна” деган икки углим бор эди. Сувсиз чулда болаларим улгандир, Армонман гудаклар нобуд булгандир, Гудакларнинг хеч кими йук кошида, Танасини карга-кузгун олгандир. Ох тортганда охим ипдай эшилди, Айриликдан сийна-багрим тешилди. Гапнинг булгани шул, эй таксир, подшо, Дийдор бугун сизга келиб кушилди.

Буврахон аркони давлатга савол килди: – Э умаролар, вазири донолар! Подшо газаб килиб, икки одамни бир терига тикиб, бир асовнинг думига такиб, жазирайи оташга хайдаб юборса, шундан чикиб, бола-чакали булган деб, хеч эшитганларинг борми?

Аркони давлат бари жойидан туриб, кул ковуштириб:

– Таксир подшойим, бу синоатни бизлар тугул, илгари утганлар хам курган эмас, – деб жавоб берди.

Подшо айтди: – Шу иккови тери ичида, чул-жазирада омон колган экан, уша икки гудак хам шу Хужадан отасининг касосини олмай куймас. Мен шу баччагар хужага Холбекани обкеб бер, деган эканманми!? Азбархужани зиндонга ташланглар, молларини подшоликка утказинглар! – деб фармон килди.

Жаллод келиб Азбархужани зиндонга ташлади. Подшо Холмумин ясовулбошига караб: -Э Холмумин ясовулбоши! Бор. Холбекани сенга бердим! – деди.

Холмумин жойидан иргиб туриб, кул ковуштириб, куллук килиб Холбекани уйига олиб бориб бока берди. Холбека ойимни бокмокда куйиб, икки калимани узга жойдан эшитинг.

Савол ва топшириклар:

  1. Холбеканинг „лалми касамлар” ичишини кандай изохлайсиз? Умуман кизнинг сомонхонадаги холатини изохлашга харакат килинг.
  2. Замонкул кандай одамлигини, унинг улимига нима сабаб булганлигини достон матнига таяниб асослашга урининг.
  3. „Гавхарни не билсин ушлаган сопол” ифодасини изохланг ва унинг достон кахрамонлари хаётига алокадор жихатларини топинг.
  4. „Пайдо булдим икки гавхар донадан“иборасини шархланг.
  5. Холбеканинг: „Эсиз, ёрим ёлгиз экан онадан, Мерганларирим киботмасёлгизни“, деган сузлари мазмунини тушунтириб беринг.
  6. Йигитнинг: „Ялинибдушмандан обру олгунча. Мардоналик биланулганяхшидир”, тарзидаги фикри унинг шахсиятидаги кайси жихатлардан далолат беради?
  7. Достондаги „…кизилияк кари бури“ тасвирига чукуррок эътибор килинг. Уни изохланг.
  8. Кунтугмишнинг замонга карата килган хитобини, норозилигини кандай изохлайсиз? Шу туртликнинг услубини достоннинг умумий оханги билан солиштириб куринг.
  9. Достонда Кунтугмиш тилидан: „Номус бнлан орим кетди, Каторимда норимкетди“, кабн надоматл и гаплар айтилган. Бу сатрлар оркали айнан нима дейилмокчилигини аникланг.
  10. Асардаги Кунтугмиш билан танишган чупон хакида фикр билдиринг. Унинг инсоний фазилатлари хакида достон матнига таяниб мулохаза юритинг.
  11. Буврахоннинг Холбекага карата айтган: „Карайман, этагинг кебди енгликка”, шаклидаги маломати мазмунини тушунтириб беринг.
  12. Холбеканинг: „Во хасрато, ичарсувимл о йла иди. Фалокатбошима ёмонайланди”, тарзидаги шикоятинингобразпи ифодаларини тушунтиринг.
  • * ♦

[1] Касоти – “касофати” сузининг кискарган куриниши.

[2] Тор ерда – нокулай вактда.

[3]               Умаролари амирлар, амалдорлар.

[4] Уламо-олимлар. муфтилар – фатво берувчи линий арбоб.

‘ Хавфтарс килмай хавфсирамай, куркмай.

[6] Тулум суйилган жонлик терисига нимадир тикиб тирикдай килиб куйиш.

[7] Наркас-наркас наргис. Чиройли куз сифати.

[8] Об – олиб.

1 Кизилияк тишлари тукилган.

[10] Хуноба – конли сув, кон ютдим маъносида.

[11]              Сайёд – овчи.

[12]              Кушхона – чупонлар йигиладиган жой.

’ Гурк тожикча “бури” демакдир.

[14] Мохи – тожикча “балик” демакдир.

[1] Лалми касам ёлгон касам.

[2] Мирохур подшо отбокарлари бошлиги.

Миргазаб – зиндон назоратчиси.

Биринчи сахифа >>>

Давоми >>>

Check Also

wsd4xD3Anx78ZV1kkfa2p-WUrb4vZcNE

Зафаробод туман хокимлиги иш юритувчиси 8000 доллар билан ушланди

Холат юзасидан тупланган хужжатлар Жиззах вилоят ИИБ хузуридаги Тергов бошкармасига топширилди. 2020 йилнинг 19 август …

Даре уз Янгиликлар – сӯнги Ӯзбекистон хабарлари