Главная / Иктисодиёт / Косонсойдаги махалла 6 йилдан буён ичимлик сувисиз яшамокда. Мутасадди эса бундай махалла мавжудлигига ишонмади

Косонсойдаги махалла 6 йилдан буён ичимлик сувисиз яшамокда. Мутасадди эса бундай махалла мавжудлигига ишонмади

Уша тоза хавоси, сулим табиати, маъданли сувлари билан машхур Наманган вилоятининг Косонсой туманидамиз. Kun.uz тахририятига мазкур туман маркази булмиш Косонсой шахрида ва бошка куплаб кишлокларда ичимлик суви муаммоси жуда огир холдалиги хакида мурожаатлар келганди.

Видео: Mover (tas-ix)

Видео: Youtube

 2012 йилдан бери ичимлик суви йук

Шахардаги Чорбог МФЙ, Тонг юлдузи кучасидаги хонадонлар 2012 йили ичимлик сувидан узиб куйилган экан.

Шу йиллар давомида улар каердан сув топиб ичишган?

Маълум булишича, махалла ахли шу худуддан окиб утувчи «Тукимбой» сойидан сув ташиб фойдаланади. Кунлик хаётда, рузгорга энг куп кетадиган нарса албатта сув. Ахоли озик-овкатга, ичишга, кир ювишга хам уша таркиби ноаник окар сувдан ташийди.

«Сувга мутасадди ташкилот кучамизда ичимлик суви йуклигини била туриб, ахолини карздор килиб куяётгани галати холат. Узи сув йук булса, энди йук сувга пул тулашимиз хам керак экан!», дейди махаллада яшовчи отахон Мукаррамхужа Бахромов.

Оксокол ичимлик суви масаласи буйича туман хокимлигига килинган мурожаатлар бесамар кетганини таъкидлади.

МФЙ раиси ва фукаролар бир неча марта далолатнома тузиб, Сув-окава ташкилоти мутасаддиларига топширишган. Бефойда харакатлар…

Махалла ахли хар кандай вазиятга мослаша оладиган, «ижодкор» экан. Жуда  куплаб хонадонларда алохида кулбола сув саклаш иншооти ясаб урнатилган. Пишик-пухта «сув омбори». Темирдан булгани учун 2,3 миллион сумга тайёрлаб беришар экан.

Курби етмаганлар эса, турли пластик идишларга суянади. Хар хонадонда 10-15тадан шундай идиш бор. Юкорида айтгилганидек, бир кунда рузгорга камида 10-15 челак сув кетиши табиий хол. Махалла, «Качон сув  келади?», деб йиллар давомида кутиб, охири узига шароит яратган.

«Сой суви тоза булмагани учун касалликлар купаймокда», дейди отахонлардан бири. Ноиложлик…

Сув уша «Тукимбой» аригига бориб, машиналарга юклаб олиб келинади. Хар кунги икки соатлик машгулот. Якинда, ичида хар нарса окиб келадиган уша сойга хам «куз тегибди». Сой Киргизистон худудидан келади. Кушни давлатда казилма ишлари олиб борилганида сойдан 10-15 кун лойка сув оккан. Шу кунлари куча ахолиси жуда кийналган.

«Мухбир ука, ичимлик суви 7 йилдан бери йук. Томоркаларимиз хам сув йуклигидан куриб кетяпти. Чорасини килишсин, катталарга айтинг», дейди Кароматхон она Жаъфарова.

Уша, ахоли сув ичадиган сойни бориб курдик. Тугриси, бу окин сув кандайдир кайта ишловдан утмаса, фойдаланишга ярамаслиги тайин.

Махалла бизни кушни кучадаги кишлок сув хужалиги балансида турувчи, сизот сувларни тортиш иншоотига олиб боришди. Бу ускуна хам авария холатида экан. Ундан техник максадларда фойдаланиш мумкин булган сув отилиб чикиб ётибди.

Худуддаги, Урикзор, Корасув, Олмазор МФЙларининг куплаб кучаларида хам ичимлик суви муаммоси.

 Туман хокимлигида

Шундан сунг, туман хокимлигига бордик. Хокимнинг курилиш буйича уринбосари бир ой олдин иш бошлабди. Шунинг учун туман сув-окава ташкилоти рахбари Хусниддин Камалов билан мавжуд муаммолар качон хал килиниши борасида савол-жавоб килдик.

Мутасадди Хусниддин Камалов туманда ичимлик суви билан боглик камчиликлар деярли йуклигини, мавжудлари хам тез орада бартараф килинишини айтди. У туман худудида 2012 йилдан буён сувсиз хаёт кечираётган махалла мавжудлигига ишонтира олмадик. Бундан ташкари, жуда куплаб МФЙларда йигилиб колган сув муаммоси тез кунларда якунига етиши хам кийин масала.

Хокимлик вакиллари билан учрашгач, яна тумандаги мурожаатларни урганиш учун йул олдик.

 Сувсиз кишлок

Косонсой шахридан 25 километрларча узоклашгач, адирлар ичида яна бир «Чорбог» МФЙ худудидаги «Ифтихор» махалласи жойлашган. Кир, тепаликларга ёнма-ён жойлашган иккита ахоли яшаш пункти. Иккинчисининг номи «Янги шахар» экан.

Сув бу жойларда олтинга тенг неъмат. 700 нафарга якин киши истикомат килувчи икки кишлокда ичимлик суви кувурдан качон шаркираб окканини эслай олишмади. Узок йиллардан бери арик суви уларнинг асосий сув манбаи. Бу йил катта йул ёкасида жойлашган ифтихорликларнинг бу борада бироз омади чопибди. Сабаби, ёз ойи кишлокдан бир километрча узокликдан кудук кавлаб сув чикарилган.

 Лекин, кавлаб чикарилган сув кудугига электр олиб келиш, унинг хавфсизлиги учун бино ва сув тортувчи насос куйиш хакида унутишибди. Тармокни кишлок томонга келтириш билан хам бировнинг иши йук. Махалла оксоколи Мухаммадали ота Тошпулатов туман Сув окава идорасига шу йил 15 август куни боргани ва мутасаддилар муаммолар 1 сентябргача битишига ваъда берганини айтди. Ваъда ваъдалигича колиб кетган.

 Кишлок ахли хозир сув насосини узи юргизиб, кувур тортиб хонадонларга якин жойда кунига икки марта сув чикариб оляпти. Чорва моллари учун узун бетон идиш хам килишган. Кудук кавлангани билан уни ахоли хонадонларига, хеч булмаса кучаларга качон тортишлари аник эмас.

Янгишахарликлар эса машинада ёки эшак аравада келиб, турли идишларга сув тулдириб олиб кетишади. Уларга ундан-да кийин.

Сув чикиши билан хамма хонадонлардан ахоли идишларни кутариб келишни бошлайди. Хатто, кичкина кизалоклар хам сувга келишга шай булиб турар экан.

Чунки, йигирма биринчи асрда яшаб, икки юз метрдан чукурликдан оби-хаёт чикадиган ошёнда сув муаммоси булишининг узи хам галати. Яна хукумат айнан шу соха учун бюджетдан хар йили яхшигина маблаг ажратиб бераётган булса.

 Ахоли суюлтирилган газ муаммосидан хам шикоят килганида, кейинги сафар айнан мана шу масалага тухталишга ваъда бердик.

Мазкур кишлокларга бирор мутасадди келиб халк дардини хеч тинглаганмикан? Балки, мана шу макола туртки булиб,  катталар муаммоларни хал килишга бел боглашар?

Элмурод Эрматов,
Kun.uz мухбири

Тасвирчи: Ахрорбек Ёкубжонов

Check Also

200sum

200 минг сумлик банкноталар муомалага чикарилади

Янги банкноталар 15 июлдан муомалада булади. Марказий банк 2022 йил 15 июлидан бошлаб янги куринишдаги …

Даре уз Янгиликлар – сӯнги Ӯзбекистон хабарлари